-
1 μείρομαι
Grammatical information: v.Meaning: `get as share' (I 616), `divide' (Arat. 1054).Other forms: perf. act. 3. sg. ἔμμορε `got as share' (Il.), 3. pl. ἐμμόραντι τετεύχασι H., later also ἔμμορες, - ον (A. R., Nic.; s. below), μεμόρηκα (Nic.); perf. a. ppf. 3. sg. εἵμαρται, - το `is (was) decided by fate' (Il.), ptc., esp. in fem. εἱμαρμένη `fate' (IA.); Aeol. ἐμμόρμενον (Alc.), Dor. ἔμβραται εἵμαρται, ἐμβραμένα εἱμαρμένη H.; also (through innovation) βεβραμένων εἱμαρμένων H., μεμόρ-ηται, - ημένος (Man., AP).Compounds: Also with ἀπο- (Hes. Op. 578), ἐπι- (Vett.Val. 346, 6). As 2. member e.g. in κάμ-μορος ( κά-σμορος), ἤ-μορος; s. v.Derivatives: Several derivv., which however mostly have an independent position as opposed to the disappearing verb 1. μέρος n. `share etc.', s. v. -- 2. μόρος m. `fate, (fate of) death, violent death' (Il.; cf. Leumann Hom. Wörter 305 m. n. 75), `share, share of ground', also as land-measure (Mytilene, Western Locris). Diminut. of this μόριον n. `share, part, member of the body' (IA.), math. `fraction, denominator' with μοριασμός, - στικός (: *μοριάζω; Ptol., sch.), further the adj. μόριμος `by fate destined' (Y 302, Pi., A.), μόριος `belonging to de deathfate' (AP), prob. also μορίαι ( ἐλαῖαι), s. v., μορόεις `deathly' (Nic.). --3. μόρα f. name of a Lacon. section of troops (X.; on the accent Chantraine Form. 20). -- 4. μοῖρα f. `part, piece, piece of ground, share, degree, fate, (evil or good) fate, death-fate', also personified `goddess of fate' (Il.); compp., e.g. μοιρη-γενής `fate-, child of happiness' (Γ182; s. Bechtel Lex. s. v., v. Wilamowitz Glaube 1, 362; - η- anal.-metr. lengthening), εὔ-μοιρος `favoured' (B., Pl.). From this μοιρ-άδιος `destined by fate' (S. OC 228 cod. Laur.), - ίδιος `id.' (Pi., S.), - αῖος `belonging to fate' (Man.), - ιαῖος `measuring a degree' (Ptol., Procl.). - ικός, - ικῶς `acc. to degree' (Ptol., Vett.Val.); μοιρίς f. `half' (Nic.); μοιρ-άομαι, - αω `divide, be awarded one's share, share' (A., A. R.), - άζω = - άω (Anon. in Rh.). On μοῖρα and μόρος in gen. Nilsson Gr. Rel. 1, 361ff. -- 5. μορτή, Dor. - τά `share of the farmer' (Poll., Eust., H.). -- 6. μόρσιμος `destined by fate'; s. v.Etymology: The perfectforms Aeol. ἔμμορε (later taken as aor. 2, whence ἔμμορες, - ον) and Ion. εἵμαρται can be explained from *sé-smor-e resp. *sé-smr̥-tai (Schwyzer 769, Chantraine Gramm. hom. 1, 174 f., 184); here the full grade yot-present μείρομαι \< *smér-i̯o-mai (Schw. 715); cf. e.g. φθείρω: ἔφθορα: ἔφθαρμαι. Init. sm- is seen also elsewhere, e.g. ἄ-μμορος, κατὰ μμοῖραν. -- Corresponding forms are nowhere found. Cognate may be the diff. built Lat. mereō, - ēre, - eor, - ērī `earn, acquire' (prop. *'get your share, acquire'?), which may also have sm- and may be identical with the yot-present in μείρομαι. Uncertain is the meaning of Hitt. marriya- ('break in pieces, make small'?), cf. Benveniste BSL 33, 140, Kronasser Studies Whatmough 122; we would have to assume an s-less variant. Hypothetic is the connection with the group of μέριμνα (Solmsen Wortforsch. 40 f. WP. 2, 690, Pok. 970, W.-Hofmann s. mereō. -- Of the nominal derivv. only μοῖρα requires a special explanation: one may start as well from an ο-stem μόρος as from an older consonant-stem *μορ- (Schwyzer 474). The o-vowel could be an Aeolic zero grade.Page in Frisk: 2,196-197Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό) > μείρομαι
-
2 αἶσα
αἶσα, ἡ, der Antheil, das Schicksal; entstand. aus ΔΑΙΤΣΑ, von δαίω theilen, vgl. γαῖα αἶα; also eigentl. Nebenform der 1. Decl. von δαίς (ΔΑΊΤΣ); Buttmänn Lexil. 2, 113 stellt als Grundbedeutung »Schickfalsspruch« auf, indem er αἶσα von αἶνος, αἴνω ableitet, wie latum von fari; vgl. μοῖρα μόρος μέρος μείρομαι εἱμαρμένη; wie μοῖρα ist αἶσα der Antheil, welcher nach gerechter Bestimmung Jedem zukommt; aus dieser Grundbedeutung entwickelt sich in allmäligem Uebergange der Begriff »Schicksal«. – Hom. Iliad. 18, 326 φῆν δέ οἱ εἰς Ὀπόεντα περικλυτὸν υἱὸν ἀπάξειν Ἴλιον ἐκπέρσαντα, λαχόντα τε ληίδος αἶσαν; Od. 5, 40 λαχὼν ἀπὸ ληίδος αἶσαν; – Iliad. 15, 187 ff behauptet Poseidon, er habe den gleichen Antheil an der Herrschaft wie Zeus und nennt sich in Bezug darauf 209 ἰσόμορον καὶ ὁμῇ πεπρωμένον αἴσῃ; vom Schicksal ist dabei nicht die Rede; Il. 22, 477 ἰῂ ἄρα γιγνόμεϑ' αἴσῃ ἀμφότεροι, zu gleichem Lebensloose; 1, 418 τῷ σε κακῇ αἴσῃ τέκον; – Od. 19, 84 ἔτι γὰρ καὶ ἐλπίδος αἶσα, noch darf man hoffen; Il. 9, 378 τίω δέ μιν ἐν καρὸς αἴσῃ, wie es dem Tode zukommt, d. h. gleich dem Tode, s. Scholl. Aristonic.; 24, 428 ἐν ϑανάτοιο αἴσῃ = im Tode; 16, 441 ἄνδρα ϑνητὸν ἐόντα, πάλαι πεπρωμένον αἴσῃ scil. ϑανάτοιο, zum Tode bestimmt; – 3, 59 ἐπεί με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας οὐδ' ὑπὲρ αἶσαν, nach Gebühr; 10, 445 κατ' αἶσαν έειπον; – Od. 14, 359 ἔτι γάρ νύ μοι αἶσα βιῶναι, noch ist mir beschieden zu leben; 5, 113 οὐ γάρ οἱ τῇδ' αἶσα φίλων ἀπονόσφιν ὀλὲσϑαι; – Od. 8, 511 αἶσα γὰρ ἦν ἀπολὲσϑαι, ἐπὴν πόλις ἀμφικαλύψῃ δουράτεον μέγαν ἵππον; – Il. 6, 487 οὐ γάρ τίς μ' ὑπὲρ αἶσαν ἀνὴρ Ἄιδι προϊάψει; 16, 780 τότε δή ῥ' ὑπὲρ αἶσαν Ἀχαιοὶ φέρτεροι ἦσαν, sie siegten, was ihnen nach Zeus Beschluß nicht zukam; – Il. 9, 608 φρονέω δὲ τετιμῆσϑαι Διὸς αἴσῃ; Od. 9, 52 τότε δή ῥα κακὴ Διὸς αἶσα παρέστη ἡμῖν αἰνομόροισιν; 11, 61 ἆσὲ με δαίμονος αἶσα κακή; – Il. 20, 127 τὰ πείσεται ἅσσα οἱ αὶσα γιγνομένῳ ἐπὲνησε λίνῳ, ὅτε μιν τέκε μήτηρ; Od. 7, 197 πείσεται ἅσσα οἱ αἶσα κατὰ κλῶϑὲς τε βαρεῖαι γιγνομένῳ νήσαντο λίνῳ, ὅτε μιν τέκε μήτηρ. Also die personisicirte αἶσα »spricht« dem Menschen nicht sein Schicksal, wie Buttmann will, sie spinnt es. Aesch. Ch. 637; Pind. Ol. 9, 45; Ap. Rh. 4, 1254; H. h. Cer. 301; ϑεῶν Pind. frg. 4; Ap. Rh. 4, 1468; αἶσα πεπρωμένη, das vorher bestimmte, Aesch. Prom. 104; ϑανατηφόρος Ch. 363, δούλιος 75; κακή Soph. Tr. 111; ἄπλατος, der Wahnsinn, Ai. 249; Todesgeschick Theogn. 903; ἠὼς γάρ τ' ἔργοιο τρίτην ἀπομείρεται αἶσαν Hes. O. 576; ὁμοίην αἶσαν ἐχει h. Cer. 482; παρ' αἶσαν, wider Gebühr, Pind. P. 8, 13; Aesch. Suppl. 74; Ap. Rh. 3, 613; τεὰν κατ' αἶσαν Pind. N. 3, 10.
См. также в других словарях:
μείρομαι — (I) (ΑM μείρομαι) 1. (στον παθ. παρακμ. και υπερσ. ως απρόσ.) εἵμαρται, εἵμαρτο είναι πεπρωμένο, είναι (ήταν) ορισμένο από τη μοίρα («νῡν δὲ με λευγαλέῳ θανάτῳ εἵμαρτο ἁλῶναι», Ομ. Ιλ.) 2. (το θηλ. μτχ. παθ. παρακμ. ως ουσ.) ἡ εἱμαρμένη η μοίρα,… … Dictionary of Greek
СУДЬБА — СУДЬБА (ειμαρμένη, fatum), понятие, выражающее зависимость от обстоятельств или высших сил. Нормативный греч. термин ειμαρμένη происходит от глагола μείρομαι («получать по жребию», «получать в удел»); того же корня μέρος, μοίρα, μόρος имеющие … Античная философия
(s)mer- — (s)mer English meaning: to remember; to care for Deutsche Übersetzung: “gedenken, sich erinnern, sorgen” Material: 1. O.Ind. smárati “ reminds sich, gedenkt”, smaraṇa n., smr̥ti “Gedenken, Gedächtnis”, Av. maraiti, hišmaraiti… … Proto-Indo-European etymological dictionary